Wat als je door ziekte of ongeval niet meer in staat bent bepaalde beslissingen te nemen?
Wat als het noodlot plots toeslaat en je door ziekte of ongeval niet meer in staat bent bepaalde handelingen te stellen of beslissingen te nemen? Met een zorgvolmacht kan je hier op anticiperen.
Wat is het?
Een zorgvolmacht is een document waarin je één of meerdere personen volmacht geeft om in jouw plaats te handelen wanneer je daar zelf niet meer toe in staat bent. Dit kan bv. Je partner of kinderen zijn.
Dit kan via zowel een notariële akte als onderhands opgesteld worden. Voor sommige gevallen zoals bv. Voor de verkoop van een onroerend goed, is echter steeds een notariële volmacht nodig. De notaris staat dan in voor de registratie in het Centraal Register van Lastgevingsovereenkomsten. Bij een onderhandse zorgvolmacht sta je daar zelf voor in.
Voor wie?
Als volwassene kan je op ieder moment in je leven anticiperen op een situatie waarin je niet langer wilsbekwaam bent. Denk maar aan een zwaar ongeval, een handicap of een vergevorderd stadium van dementie. Bij het opstellen is het van belang dat je als lastgever volledig de gevolgen begrijpt van de zorgvolmacht. Vandaar dat je dit het best doet bij volle gezondheid, of in geval van beginnend geheugenverlies daar niet zo lang mee te wachten.
Welke handelingen mag de lasthebber stellen?
De zorgvolmacht bepaalt welke bevoegdheden en taken worden toegewezen aan de lasthebber. De lasthebber kan beslissingen rond het vermogen, alsook de persoonlijke beslissingen nemen.
- Beslissingen rond het vermogen:
De door jou aangeduide persoon kan het beheer van het vermogen op zich nemen. Dat wil zeggen bv. een appartement verhuren, betalingen doen, inkomsten beleggen, pensioeninkomsten ontvangen,… Er kunnen ook daden van beschikking plaatsvinden die de omvang van je vermogen kunnen beïnvloeden zoals een nieuw appartement aankopen, een schenking doen, je woning verkopen,… De vrederechter moet hiervoor niet tussenkomen. Dankzij de zorgvolmacht worden hier heel wat praktische moeilijkheden vermeden.
- Persoonlijke beslissingen:
De lasthebber moet rekening houden met de wensen die je hebt vastgelegd over je latere woonplaats, het rust- en verzorgingstehuis, de behandelende arts,…
Het is belangrijk dat zo duidelijk en volledig mogelijk wordt omschreven welke handelingen in naam van de lastgever mogen worden uitgevoerd. Voor beslissingen met een grotere impact op het vermogen is het raadzaam om modaliteiten op te nemen, zoals bv. Dat de handtekening van alle lasthebbers is vereist of dat er een akkoord van andere personen nodig is.
Wat indien er geen zorgvolmacht werd opgemaakt?
Indien er geen zorgvolmacht werd opgemaakt, zal in het geval van wilsonbekwaamheid een bewindvoerder worden aangesteld door de vrederechter om het vermogen te beheren onder zijn toezicht. Deze persoon kan een familielid zijn, maar ook evengoed een derde zoals bv. een advocaat.
Een nadeel van de bewindvoering is dat de mogelijkheden op het vlak van successieplanning uiterst beperkt zijn. Er moet namelijk steeds akkoord gevraagd worden aan de rechter. Met een zorgvolmacht zal de lasthebber zelf kunnen handelen, zonder voorafgaande toestemming.